Tiền tuyến rực lửa, Ukraine "thấp thỏm" trước chiến thuật bào mòn của Nga

Chiến sự tại Ukraine đang có dấu hiệu gia tăng cường độ trên toàn tuyến đầu, khi lực lượng Nga tăng cường các hoạt động tấn công trong những ngày gần đây. Diễn biến này được ghi nhận qua các bài đăng của sĩ quan Ukraine trên mạng xã hội, phân tích từ Bộ Tổng tham mưu Ukraine và lời kể của binh sĩ tại mặt trận.

Mặc dù chưa rõ đây có phải là khởi đầu cho một chiến dịch tấn công mùa xuân quy mô lớn của Nga như Ukraine từng cảnh báo, nhưng các tín hiệu cho thấy Nga dường như đang chuẩn bị cho một trận đánh lớn.

Nóng lên ở mọi mặt trận

Trong vài tháng qua, những trận chiến ác liệt nhất diễn ra ở phía nam thị trấn Pokrovsk, một trung tâm hậu cần quan trọng của quân đội Ukraine tại vùng Donetsk.

Kể từ đầu năm, Ukraine đã giành được một số thành công chiến thuật nhỏ, đẩy lùi lực lượng Nga đang áp sát Pokrovsk. Tuy nhiên, một sĩ quan trinh sát Ukraine tại khu vực này cho biết trong 10 ngày qua, Nga bắt đầu tăng cường lực lượng và phương tiện chuẩn bị cho các đợt tấn công mới.

"Mọi thứ đều thấy rõ qua hình ảnh từ UAV và các đoạn liên lạc vô tuyến mà chúng tôi nghe lén được", viên sĩ quan nói.

Do Pokrovsk hiện đã được phòng thủ kỹ và nguồn tiếp tế chủ yếu đã được sơ tán, giới phân tích cho rằng Nga có thể đang chuyển hướng tấn công về phía tây thay vì phía bắc.

Các bài đăng của binh sĩ Ukraine mô tả lo ngại bị bao vây và nguy cơ vỡ phòng tuyến tại một số điểm. Một binh sĩ có biệt danh Muchnoi viết: "Mặt trận ở khu vực này đã bước vào giai đoạn hoạt động mạnh. Người Nga sẽ không dừng lại".

Mục tiêu của Nga, theo binh sĩ này, là thị trấn Novopavlivka. "Họ sẽ tiến vào vùng Dnipropetrovsk, đây là một trong những nhiệm vụ then chốt mà bộ chỉ huy Nga đặt ra", quân nhân Muchnoi nhận định.

Nếu điều này xảy ra, đây sẽ là lần đầu tiên kể từ đầu cuộc chiến, Nga đặt chân vào một vùng mới của Ukraine, mở rộng vùng kiểm soát.

Theo trang tình báo nguồn mở DeepState, quân đội Nga chỉ còn cách ranh giới vùng Dnipropetrovsk khoảng 6km, trong khi chính quyền địa phương cho biết dân cư dọc biên giới hành chính của tỉnh đã bắt đầu được sơ tán. Việc kiểm soát một phần vùng này có thể là con bài mặc cả quan trọng trong các cuộc đàm phán hòa bình tương lai.

Tại mặt trận phía đông, vùng Lugansk, nơi Nga kiểm soát hơn 90% lãnh thổ, lực lượng Moscow cũng đang tiến sâu dần, đặc biệt là ở phía bắc thị trấn Lyman, một trung tâm hậu cần đường sắt của Ukraine.

Một sĩ quan Ukraine viết trên Telegram: "Tình hình rất khó khăn. Chúng tôi cần giữ ổn định mặt trận và từng bước đẩy lùi đối thủ, nếu không đà tiến sẽ lan rộng".

Phân tích dữ liệu các trận giao tranh do Bộ Tổng tham mưu Ukraine công bố cho thấy tần suất hoạt động của Nga đã tăng đáng kể từ ngày 23/3.

Trước đó, trung bình có khoảng 140 vụ đụng độ mỗi ngày, nhưng con số này đã tăng lên 180 vụ mỗi ngày, tức tăng khoảng 30%.

Các hoạt động này cũng mở rộng sang vùng Kursk của Nga, nơi quân đội Ukraine hiện chỉ còn kiểm soát vài ngôi làng sau khi Nga đẩy lùi các đợt phản công mùa hè năm ngoái. Nga cũng bắt đầu thâm nhập vùng Sumy lân cận, hình thành những vùng xám nơi không bên nào kiểm soát tuyệt đối.

Ở biên giới phía Bắc, Ukraine mới đây xác nhận lần đầu tiên xâm nhập vào một phần nhỏ vùng Belgorod của Nga, khiến bức tranh chiến sự tại khu vực này càng thêm phức tạp.

Chiến thuật tiêu hao để bào mòn

Về chiến thuật, quân đội Nga sử dụng nhiều hình thức tấn công khác nhau. Tại miền nam Donetsk, một sĩ quan Ukraine cho biết đối phương triển khai theo đội hình kết hợp giữa xe bọc thép và phương tiện hạng nhẹ.

Gần sông Dnieper, nơi Nga giành được khu định cư nhỏ Lobkove tuần trước, một chỉ huy UAV Ukraine nói rằng ông thấy dấu hiệu Nga đang dồn quân khoảng 10-15km sau chiến tuyến.

"Họ chia nhỏ thành từng nhóm chiến thuật 5-7 người, tối đa 10 người. Cứ khi nào có sương mù hay mưa là họ bắt đầu di chuyển, tận dụng thời tiết xấu để tránh bị UAV phát hiện", ông nói.

Khi thời tiết khô ráo hơn, chiến thuật sẽ thay đổi. "Hiện giờ quá lầy lội để triển khai xe hạng nặng, nhưng khi đất khô, chắc chắn họ sẽ tấn công", ông khẳng định.

Tuy nhiên, bất chấp các đợt tấn công dồn dập, Bộ Quốc phòng Anh cho biết diện tích lãnh thổ Nga giành được đã giảm đều đặn trong 6 tháng qua, từ 730km² hồi tháng 11 năm ngoái xuống còn 143 km² trong tháng trước.

Một phần nguyên nhân đến từ thời tiết mùa đông rất bất lợi để tác chiến, nhưng Tư lệnh Mỹ tại châu Âu, Tướng Christopher Cavoli, khẳng định trước Quốc hội Mỹ rằng các lực lượng Ukraine đã "thiết lập các vị trí phòng thủ vững chắc" và "đào hào rất kiên cố".

Tuy nhiên, chuyên gia phân tích chiến tranh mặt đất Nick Reynolds từ Viện Dịch vụ Hoàng gia Anh (RUSI) cảnh báo không nên cho rằng vì Nga không giành được nhiều đất là họ đang thất thế.

Theo ông, mục tiêu của Nga là cuộc chiến tiêu hao, không phải thắng lợi tức thì. Ông cho rằng, Nga có mục tiêu bào mòn tiềm lực quân sự và gây ra tâm lý mệt mỏi với Ukraine.

Ngay cả những đợt tấn công không quá mạnh cũng buộc Ukraine phải phòng thủ, từ đó giúp Nga nắm rõ các vị trí chiến lược và sử dụng pháo binh hay bom lượn chính xác hơn.

Về tương lai, dù châu Âu đang nỗ lực tăng viện trợ quân sự cho Ukraine trong bối cảnh Mỹ vẫn chưa rõ ràng về cam kết hỗ trợ, quá trình này sẽ mất vài năm. Dù công nghiệp quốc phòng Ukraine đã có bước tiến, nước này vẫn phụ thuộc nhiều vào đồng minh hơn so với Nga, theo các nhà phân tích.

Theo giới quan sát, việc Nga tuần trước công bố đợt gọi nghĩa vụ quân sự lớn nhất hơn 10 năm qua, cùng tham vọng xây dựng quân đội 1,5 triệu quân và chiến dịch oanh tạc không ngừng, cho thấy Moscow sẵn sàng cho cuộc chiến tiêu hao.